Dünya nüfusunun hızlı artışı, su yönetimiyle birlikte tarımsal üretimi, dolayısıyla gıdaya ulaşımı da önemli kılıyor. Birleşmiş Milletler verilerine göre, dünya gıda talebi her yıl yaklaşık yüzde 2 oranında artmış. Son on yılda ise gıda talebi yüzde 20 oranında artarken, gıda üretim kapasitesi ancak yüzde 8 artış göstermiş.

Konunun uzmanlarına göre, bu trendin devam etmesi durumunda, 2050 yılında 9 Milyarı geçmesi beklenen dünya nüfusunun gıda gereksinimi, mevcut gıda üretiminin ancak iki kat artması ile karşılanabilecektir. Bu açıdan baktığımızda, Gaziantep’te yerel yönetimlerin son dönemde çiftçilere verdikleri çeşitli destekleri ve Ticaret Borsa’larının önemini de daha iyi idrak edebiliriz.  

***

Kentimizdeki gıda üretimi ve ticaretini mercek altına almak adına, bu hafta Gaziantep Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Akıncı’yı köşeme konuk ettim. GTB’nin son dönemde yaptıklarını ve yapması gerekenleri sizler için araştırdım.

***

MEHMET AKINCI NE DEMİŞTİ?

Nisan 2018’de GTO Başkanı seçilen Mehmet Akıncı ilk söyleminde, ‘Meclis çatımız altında sağladığımız birlik beraberlik ortamıyla  Gaziantep ve Türkiye için çok güzel işlere hep birlikte imza atacağız” demişti.

Daha sonra ise, ‘’Geçtiğimiz dönem içerisinde borsamız önemli başarılara imza attı. Hedefimiz, bu başarıyı daha üst noktalara taşıyarak hizmet kervanımızı daha da genişletmek.” İfadelerini kullanmıştı.

Genel bir tanımla söylemlerini dile getiren Mehmet Akıncı, aslında somut şeyler ifade etmeyerek, hedefi de geniş tutarken, beklentileri de yükseltmişti. 

***

PEKİ, MEHMET AKINCI BU SÖYLEMLERİ HAYATA GEÇİREBİLDİ Mİ?

Gaziantep’te özellikle fıstık üreticileri, kolay pazarlanabilen, destek primi verilen ve nakliye masrafları en aza indirilmiş bir sisteme ihtiyaç duymaktaydı.  Gaziantep Ticaret Borsası uzun uğraşlar sonucu ANTEP FISTIĞI LİSANSLI DEPO’yu kurmayı başardı. Depo 10 bin ton kapasiteye sahip.

Deponun yapımı için, 2015 yılında Ahmet Tiryakioğlu’nun başkan olduğu dönemde, İKA’nın 2015 yılı Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı'na başvuru yapılmış. Bu proje için ciddi mesai harcayan Mehmet Akıncı, önemli bir sorunun çözümüne imza atmış.

***

ET HALİ VE ET BORSASI AKILCI BİR HAMLE OLMUŞ

GTB’nin bana göre en akılcı projelerinden birisi de ‘’Et Hali ve Et Borsası’’ olmuş. GATEM Bölgesinde 2017 yılında yapımına başlanmış ve 2020 yılı sonunda hizmete açılmış. Yaklaşık 32 bin metrekare alan üzerinde kurulu olan Et Borsası ve Et Hali, sektöründe Türkiye’nin en büyük ve en modern kompleks yapıları arasında yer alıyor.

Tesise akılcı bir sistem kurulmuş. Alıcı ve satıcılar hijyen bariyerlerinden geçerek bir araya geliyor. Et satış salonunda toptancı kasaplar tarafından alınan etler, soğuk hava zinciri kırılmadan monoray hattı ile kasap dükkanlarındaki soğuk hava depolarına otomatik taşınıyor ve sağlıklı bir şekilde satışa sunuluyor.

***

ÜRÜNLERİN COĞRAFİ İŞARET TESCİLİ KONUSUNDA TREND YÜKSELMİŞ

Bölgesel ürünlerin tescil edilmesi ilimizin kültürel değerlerinin geleceğe taşınması ve ürünlerin katma değeri açısından son derece önemli. GTB Başkanı Mehmet Akıncı, bu alanda istikrarlı bir yükseliş sağlamış.

GTB bu süreçte, tam 14 ürünün coğrafi tescilini yaptırmış. Bu kent geneline de katkı sağlamış ve Gaziantep şu an 41 coğrafi tescilli ürünle Türkiye birincisi konumunda. Başkan Akıncı diğer yandan, Antep Lahmacunu için de AB Başvurusu yapmış.

***

YENİ HİZMET BİNASI VİZYONU YÜKSELTECEKTİR.

GTB’nin, ticaret yolu olarak bilinen İpek Yolu üzerinde inşa edilen 'Yeni Hizmet Bina'sı şüphesiz kurumsallık açısından önemli. Yeni bina yakında hizmete açılacak. Odanın, fiziksel açıdan da vizyonu değiştirmesi önemli bir detay.

***

ONLİNE TESCİLDE TÜRKİYE’DE BİR İLKE İMZA ATILMIŞ

İçinde bulunduğumuz çağda  en iyi projeleri de hayata geçirseniz, teknoloji ile entegre olamıyorsanız bir süre sonra başladığınız yere dönersiniz. Mehmet Akıncı bunu öngörerek, E-TESCİL dönemini başlatmış. Borsa üyeleri tescil işlemlerini GTB web sitesi üzerinden kolay, hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleştirebiliyorlar. Bu uygulamanın Türkiye’de ilk olması ise kent vizyonu için önemli. Bu tür uygulamalar, COVİD 19 gibi salgın süreçlerinde bulaş riskini düşürmesi açısından da çok değerli. 

***

“GTBBAZAAR E-TİCARET PORTALI’’ TİCARETTE EZBERLERİ DEĞİŞTİRMİŞ

Başkan Mehmet Akıncı, geleneksel pazarlama yöntemlerinin devam etmesi yönündeki direncin kırılarak, çağa uygun yöntemlerin benimsenmesi açısından ''GTB Pazar E-Ticaret Projesi’ni  hayata geçirmiş.  2018 yılı içerisinde 250 üyenin 224 ürün için satış ilanı gerçekleştirdiği GTBAZAAR,  2019 yılında  üye ve ürün sayının artırmayı başararak, geleneksel pazarlama ezberlerini de çağa uygun şekilde değiştirme adına büyük bir adım atmış. 

Diğer yandan, www.gtbbazaar.com adresinden hizmet veren uygulamanın küresel pazarlarda daha geniş kitlelere ulaşması için, 5 ülkeden 7 sanayi ve ticaret odası ile Avrupa’dan çeşitli iş adamları dernekleriyle iş birliği başlatılmış. Ülkemizde ise İzmir Ticaret Borsası’nın e-pazaryeri uygulaması ‘E-Commodity Bazaar’ ile iş birliği protokolü imzalanmış.

***

ÖZETLEMEK GEREKİRSE;

Gaziantep Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Akıncı,  rutin hizmetlerin yanı sıra,  ihtiyaç duyulan noktalara önemli dokunuşlar yapmış. Bu alandaki başarıya, elbette yönetim kurulu ve özellikle önceki dönemin başkanı, şimdiki dönemin ise meclis başkanı olan Ahmet Tiryakioğlu’nun bilgi, donanım ve  deneyimleri de katkı sunmuş. Yani tam bir EKİP RUHU görebiliyorsunuz GTB’de.

Mehmet Akıncı, tecrübeli bir yönetim ve meclis başkanı ile oluşan ekibi, ‘’ORTAK AKIL’’ ile buluşturarak proje ve uygulamaların yanı sıra teknolojik yeniliklere de odanın kapısını açmış. Araştırma ve gözlemlerime göre, söylemlerini karşılayan bir eylem bütünlüğü kendini hissettiriyor.

***

GTB BAŞKANI MEHMET AKINCI’YA ÖNERİLERİM

1- Mehmet Akıncı'yı hiçbir polemikte adı geçmeyen, vitrine oynamayı sevmeyen, mütevazı duruşuyla  dikkat çeken bir başkan profili olarak tanımlayabilirim. Medyada çalışmalarını sıkça görüyoruz ancak, kent gündeminde biraz daha fazla görünmeli. Çünkü GTB’ler, Yeni Dünya’da kentler için çok değerli bir konumda olacak. Mehmet Başkan, üniversiteler ve ilgili kurum ve kuruluşlarla ziyaret ve istişareleri bir kat daha artırmalı ve kentin gıda üretimi ve ticaretinde GTB’yi lokomotif  yapmayı hedef seçmeli.  

***

2-Mehmet Akıncı, Gaziantep Ticaret Borsası’nın işlem hacmindeki, son 10 yıllık düşüşü mercek altına alarak incelemeli.

ŞÖYLE Kİ;

TOBB’un verilerine göre Gaziantep Ticaret Borsası işlem hacmi bakımından son 10 yılda inişli çıkışlı bir grafik çizmiş.

2011 yılında işlem hacmi bakımından İstanbul ve İzmir’in ardından 3. Sırada yer alan GTB, 2012, 2013 2014 yılında 6. Sıraya düşmüş.

2015 ve 2016 yılında 5. Sırada yer almış. 2017 yılında ise 8. Sıraya gerilemiş.  2018 ve 2019 yılında da ise bir basamak yükselerek 7. Sıraya çıkmış. Ülke geneline oranla işlem hacmi ise, 2011 yılında 4.682 iken 2019 yılında 3.085’e gerilemiş.

***

3- Mehmet Akıncı döneminin coğrafi ürün tescilindeki başarısını takdir ediyorum.  Ancak, bu başarının ürünlerin katma değerine yansıması için, kentte markalaşma hamleleri başlatılmasına öncülük etmeli.

MESELA;

Fransa’nın coğrafi işaretli ürünlerden yalnızca 1 yılda elde ettiği gelir, 19 Milyar Euro. Fransa’da coğrafi işaretli peynir, diğer peynirlere göre yüzde 30 oranında daha yüksek fiyata alıcı bulurken,  İtalya’da ise Toscano yağları tescil edildikten sonra, yüzde 20 oranında daha yüksek fiyatlarda alıcı bulmaya başlamış.

***

SON SÖZ:

‘’Ticaret, saygı duyulması gereken bir savaş gibidir. Ana strateji doğruysa yapılacak sayısız taktik hata bile başarıyı engelleyemez.’’ Robert E. Wood.

***

NOT: Yazı dizisi Gaziantep Valisi Davut Gül ve Gaziantep Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı İslim Arıkan ile devam edecektir.